Poniżej prezentujemy treść projektu rozporządzenia dotyczącego Europejskiego Funduszu Rybackiego 2014-2020, z którego KE planuje uruchomienie inwestycji w systemach ochrony zdrowia państw członkowskich i innych sektorach ich gospodarek w odpowiedzi na wystąpienie epidemii COVID-19. Proszę zwrócić uwagę na bardzo ważny zapis dotyczący spadku wysokości obrotu. Zgodnie z rozporządzeniem straty będą rekompensowane wyłącznie przedsiębiorstwom, które poniosły straty spowodowane przez kryzysy w dziedzinie zdrowia publicznego, niekorzystne zjawiska klimatyczne, zdarzenia środowiskowe lub wypadki na morzu, które wynoszą ponad 30 % rocznego obrotu danego przedsiębiorstwa, obliczonego na podstawie średniego obrotu przedsiębiorstwa z poprzednich trzech lat kalendarzowych.
Poniżej treść przedstawionego projektu rozporządzenia:
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 43 ust. 2 oraz art. 177 i 178,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 1 ,
uwzględniając opinię Komitetu Regionów 2 ,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1)Państwa członkowskie zostały dotknięte skutkami kryzysu związanego z epidemią COVID19 w sposób bezprecedensowy. Kryzys hamuje wzrost gospodarczy w państwach członkowskich, co z kolei pogłębia poważne niedobory płynności spowodowane nagłym i znaczącym wzrostem inwestycji publicznych potrzebnych w ich systemach opieki zdrowotnej i w innych sektorach gospodarki. Stworzyło to wyjątkową sytuację, której rozwiązanie wymaga użycia szczególnych środków.
(2)Niezwykle istotne jest, aby niedobór płynności i środków publicznych w państwach członkowskich nie ograniczał inwestycji w ramach programów wspieranych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego („EFRR”), Europejskiego Funduszu Społecznego („EFS”) i Funduszu Spójności, („fundusze”), oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego („EFMR”) niezbędnych do zwalczania epidemii COVID-19.
(3)Dążąc do zapewnienia odpowiedniej reakcji na skutki kryzysu, EFRR powinien w razie potrzeby wspierać finansowanie kapitału obrotowego w MŚP, co stanowiłoby środek tymczasowy mający zapewnić skuteczne reagowanie na kryzys w dziedzinie zdrowia publicznego.
(4)Dążąc do zapewnienia odpowiedniej reakcji na skutki kryzysu, priorytet inwestycyjny EFRR dotyczący wzmacniania badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji powinien obejmować inwestycje w produkty i usługi niezbędne do wzmocnienia zdolności reagowania kryzysowego w służbach zdrowia.
(5)Dążąc do wprowadzenia większej elastyczności w działaniach podejmowanych w związku z epidemią COVID-19, należy zapewnić państwom członkowskim większą elastyczność we wdrażaniu programów oraz przewidzieć uproszczoną procedurę, która nie wymaga decyzji Komisji w sprawie zmian w programach operacyjnych. Należy doprecyzować, jakie informacje należy przedstawić Komisji na temat takich zmian.
(6)Aby odpowiednia reakcja na skutki kryzysu była możliwa, instrumenty finansowe finansowane z funduszy powinny w razie potrzeby zapewniać wsparcie w formie kapitału obrotowego dla MŚP, jeżeli jest to konieczne jako środek tymczasowy mający zapewnić skuteczne reagowanie na kryzys w dziedzinie zdrowia publicznego.
(7)Aby natychmiastowa reakcja na skutki kryzysu była możliwa, wydatki na działania wspierające zdolności reagowania kryzysowego powinny być kwalifikowalne od dnia 1 lutego 2020 r.
(8) W celu zapewnienia, aby państwa członkowskie posiadały wystarczające środki finansowe do bezzwłocznego dokonania niezbędnych inwestycji, Komisja nie powinna wydawać nakazów odzyskania środków w odniesieniu do kwot, które podlegają odzyskaniu od państw członkowskich w związku z rocznymi zestawieniami wydatków przedstawianymi w 2020 r. Państwa członkowskie powinny wykorzystać kwoty, które nie zostaną odzyskane, na przyspieszenie inwestycji związanych z kryzysem wywołanym epidemią COVID-19 i kwalifikujących się na mocy rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 3 oraz przepisów dotyczących poszczególnych funduszy.
(9) Dążąc do zapewnienia odpowiedniej reakcji na skutki kryzysu, EFMR powinien wspierać fundusze wzajemne i ubezpieczenia zasobów, aby chronić dochody rybaków i rolników z sektora akwakultury dotkniętych kryzysem w dziedzinie zdrowia publicznego.(10)Kwoty nieodzyskane w 2020 r. powinny zostać rozliczone lub podlegać nakazowi odzyskania środków w momencie zamknięcia programów.
(11)Z uwagi na pilny charakter potrzebnego wsparcia niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie w trybie pilnym.
(12)Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (UE) nr 1301/2013 4 , rozporządzenie (UE) nr 1303/2013 oraz rozporządzenie (UE) nr 508/2014 5 ,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Artykuł 1
Zmiany w rozporządzeniu (UE) nr 1301/2013
W rozporządzeniu (UE) nr 1301/2013 wprowadza się następujące zmiany:
1)w art. 3 ust. 1 dodaje się akapit w brzmieniu:
„Ponadto EFRR może wspierać finansowanie kapitału obrotowego w MŚP, co stanowi środek tymczasowy mający zapewnić skuteczne reagowanie na kryzys w dziedzinie zdrowia publicznego.”;
2)art. 5 ust. 1 lit. b) otrzymuje następujące brzmienie:
„b) promowanie inwestycji przedsiębiorstw w badania i innowacje, rozwijanie powiązań i synergii między przedsiębiorstwami, ośrodkami badawczo-rozwojowymi i sektorem szkolnictwa wyższego, w szczególności promowanie inwestycji w zakresie rozwoju produktów i usług, transferu technologii, innowacji społecznych, ekoinnowacji, zastosowań w dziedzinie usług publicznych, pobudzania popytu, tworzenia sieci, klastrów i otwartych innowacji poprzez inteligentną specjalizację, oraz wspieranie badań technologicznych i stosowanych, linii pilotażowych, działań w zakresie wczesnej walidacji produktów, zaawansowanych zdolności produkcyjnych i pierwszej produkcji, w szczególności w dziedzinie kluczowych technologii wspomagających, oraz rozpowszechnianie technologii o ogólnym przeznaczeniu, a także wspieranie inwestycji niezbędnych do wzmocnienia zdolności reagowania kryzysowego w służbach zdrowia”.
Artykuł 2
Zmiany w rozporządzeniu (UE) nr 1303/2013
W rozporządzeniu (UE) nr 1303/2013 wprowadza się następujące zmiany:
1)w art. 30 dodaje się ust. 5 w brzmieniu:
„ 5. W drodze odstępstwa od ust. 1 i 2, w przypadku programów wspieranych z EFRR, Funduszu Spójności i EFS, państwo członkowskie może w okresie programowania dokonać przesunięcia kwoty wynoszącej maksymalnie do 8 % przydziału na dzień 1 lutego 2020 r. i nie większej niż 4 % budżetu programu, na rzecz innego priorytetu tego samego funduszu w ramach tego samego programu.
Takie przesunięcia nie mają wpływu na poprzednie lata. Uważa się je za nieistotne i nie wymagają one decyzji Komisji w sprawie zmiany programu. Muszą one być jednak zgodne ze wszystkimi wymogami regulacyjnymi i podlegają zatwierdzeniu z wyprzedzeniem przez komitet monitorujący. Państwo członkowskie powiadamia Komisję o zmienionych tabelach finansowych.”;
w art. 37 ust. 4 dodaje się akapit w brzmieniu:
„ Instrumenty finansowe mogą także zapewniać wsparcie w formie kapitału obrotowego dla MŚP, jeżeli jest to konieczne jako środek tymczasowy do skutecznego reagowania na kryzys w dziedzinie zdrowia publicznego.”;
3)w art. 65 ust. 10 dodaje się akapit w brzmieniu:
„ W drodze odstępstwa od ust. 9 wydatki na działania mające na celu wzmocnienie zdolności reagowania kryzysowego w kontekście epidemii COVID-19 są kwalifikowalne od dnia 1 lutego 2020 r.”;
4)art. 96. ust. 10 otrzymuje brzmienie:
„10. Bez uszczerbku dla art. 30 ust. 5 Komisja przyjmuje decyzję w drodze aktów wykonawczych, dopuszczającą wszystkie elementy, w tym wszystkie przyszłe zmiany programu operacyjnego objęte niniejszym artykułem, z wyjątkiem tych objętych ust. 2 lit. b) ppkt (vi) akapit pierwszy, ust. 2 lit. c) ppkt (v) akapit pierwszy, ust. 2 lit. e) akapit pierwszy, ust. 4 i 5, ust. 6 lit. a) i c), oraz ust. 7, które pozostają w gestii państw członkowskich.”;
5)w art. 139 ust. 7 dodaje się akapity w brzmieniu:
„W drodze odstępstwa od akapitu pierwszego Komisja nie wydaje nakazu odzyskania środków w związku z kwotami, które podlegają odzyskaniu od państwa członkowskiego w odniesieniu do zestawień wydatków przedłożonych w 2020 r. Kwoty nieodzyskane wykorzystuje się do przyspieszenia inwestycji związanych z epidemią COVID-19, kwalifikujących się na mocy przepisów niniejszego rozporządzenia oraz przepisów dotyczących poszczególnych funduszy.
Kwoty nieodzyskane są rozliczane lub odzyskiwane w momencie zamknięcia.”.
Artykuł 3
Zmiany w rozporządzeniu (UE) nr 508/2014
W rozporządzeniu (UE) nr 508/2014 wprowadza się następujące zmiany:
1)art. 35 ust. 1, 5, 6 i 8 otrzymują brzmienie:
„1. EFMR może wnosić wkład do funduszy wspólnego inwestowania służących wypłacaniu rekompensat finansowych rybakom za straty ekonomiczne spowodowane kryzysem w dziedzinie zdrowia publicznego, niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi lub zdarzeniami środowiskowymi bądź w związku z kosztami ratowania rybaków lub statków rybackich, w przypadku wypadków na morzu podczas ich działalności rybackiej.”;
„5. Państwa członkowskie określają zasady tworzenia funduszy wspólnego inwestowania i zarządzania nimi, w szczególności w zakresie decydowania o wypłatach rekompensat i kwalifikowalności rybaków do takiej rekompensaty w przypadku kryzysu w dziedzinie zdrowia publicznego, niekorzystnych zjawisk klimatycznych, zdarzeń środowiskowych lub wypadków na morzu, o których mowa w ust. 1, a także w zakresie zarządzania zgodnością z tymi zasadami i jej monitorowania. Państwa członkowskie zapewniają, aby ustalenia dotyczące funduszy przewidywały sankcje w przypadku zaniedbania ze strony rybaka.”;
„6. Kryzysy w dziedzinie zdrowia publicznego, niekorzystne zjawiska klimatyczne, zdarzenia środowiskowe lub wypadki na morzu, o których mowa w ust. 1, to te, które zostały formalnie uznane przez właściwą instytucję zainteresowanego państwa członkowskiego.”;
„8. Wkłady, o których mowa w ust. 1, są przyznawane wyłącznie na pokrycie strat spowodowanych przez kryzysy w dziedzinie zdrowia publicznego, niekorzystne zjawiska klimatyczne, zdarzenia środowiskowe lub wypadki na morzu, które wynoszą ponad 30 % rocznego obrotu danego przedsiębiorstwa, obliczonego na podstawie średniego obrotu przedsiębiorstwa z poprzednich trzech lat kalendarzowych.”;
2)w art. 57 ust. 1 dodaje się lit. e) w brzmieniu:
„e) kryzys w dziedzinie zdrowia publicznego”.
Artykuł 4
Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Sporządzono w Brukseli dnia […] r.
W imieniu Parlamentu Europejskiego W imieniu Rady
Przewodniczący Przewodniczący